Nad tytułowym pytaniem zastanawiają się rekruterzy, początkujący programiści oraz bardziej doświadczeni developerzy. Dlaczego? Ponieważ programiści są bardzo pożądanymi pracownikami, a ich deficyt na rynku ciągle rośnie. Przez lata pracy na rynku IT udało nam się zebrać zestaw cech i umiejętności, które powinien posiadać każdy dobry programista. Każda firma i każdy projekt ma oczywiście indywidualne wymagania, jednak poniższa lista powinna ogólnie przybliżyć najważniejsze cechy i umiejętności dobrego developera.

Umiejętności miękkie i cechy charakteru

Zacznijmy od cech, które są bardzo często pomijane. Zarówno przez rekruterów, jak również przez samych developerów. A to właśnie one stanowią o dopasowaniu programisty do reszty zespołu, a tym samym o sukcesie danego projektu. Jakie umiejętności miękkie i cechy charakteru są najważniejsze w przypadku developerów?

Analityczne myślenie

Programowanie jest bardzo logiczne, a w strukturach kodu występują liczne zależności. Dobry programista powinien je dostrzegać i rozumieć, aby umiejętnie pisać kod w przemyślany sposób. Umiejętności analitycznego i logicznego myślenia są konieczne, aby pisać świetniej jakości kod. Dobre zrozumienie struktur logicznych i składni danego języka programowania to podstawa, która sprawia, że napisany kod będzie logiczny i sensowny, a tym samym nie będzie wymagał dużej ilości poprawek.

Rozwiązywanie problemów

Rozwiązywanie problemów jest bardzo ważną umiejętnością w pracy programisty. Liczy się również samodzielność w poszukiwaniu rozwiązań. Początkujący programiści zwykle uczą się pod okiem bardziej doświadczonych kolegów, jednak nawet oni staną przed problemem, który będą musieli samodzielnie rozwiązać i szybko podjąć odpowiednią decyzję.

Stała chęć do nauki i rozwoju własnych umiejętności

Ta cecha jest istotna na każdym etapie kariery. Mniej doświadczonym pozwala stale rozwijać umiejętności i piąć w górę po szczeblach kariery, natomiast bardziej doświadczeni unikną dzięki niej wypalenia zawodowego. Rynek IT cały czas się zmienia, pojawiają się nowe technologie i frameworki, dlatego tak istotne jest, aby dobry programista cały czas interesował się nowościami i chciał się uczyć i rozwijać swoje umiejętności.

Umiejętności interpersonalne – komunikacja i praca zespołowa

Stereotyp programisty przedstawia go jako cichego introwertyka. Rzeczywistość przedstawia zupełnie inny obraz. Umiejętności interpersonalne i komunikacyjne są niezmiernie istotne w pracy programisty, która coraz częściej wymaga bezpośredniego kontaktu z klientem. Dodatkowo, rzadko zdarza się, że programiści pracują sami – zwykle jest to praca zespołowa, dlatego tak ważne jest, aby każdy programista umiał efektywnie komunikować się z innymi. To pozwoli na uniknięcie nieporozumień i błędów, a w konsekwencji opóźnień w projektach.

Kreatywność i twórcze myślenie

Wbrew pozorom, pisanie kodu to kreatywne zadanie. Programista jest architektem, który projektuje rozwiązania i musi umieć przewidzieć, jak będą one działać. To wymaga nie tylko umiejętności analitycznych, ale również kreatywności ze strony developera.

Przyjmowanie i przekazywanie krytyki

Częścią stałego zwiększania swojej wiedzy i rozwijania umiejętności jest przyjmowanie krytyki. Aby efektywnie się rozwijać, dobry programista powinien umieć przyjmować krytykę i implementować uwagi, aby ulepszać swoją pracę. Dodatkowo, ważne jest, aby umiejętnie krytykę przekazywał. Przy współpracy zespołowej błędy są nieuniknione, jednak umiejętności przekazywania uwag i krytyki sprawią, że zespół będzie się rozwijał się i uczył.

Organizacja pracy (nie tylko własnej)

To umiejętność, którą nabywa się z czasem. Jednak jest bardzo ważna, szczególnie w środowisku projektowym. Umiejętności efektywnego rozdzielania zadań i planowania swojej pracy są kluczem do sukcesu projektu, ale również kluczem do sukcesu zawodowego programisty – samodzielna organizacja pracy jest bardzo doceniana przez pracodawców. Umiejętności organizowania pracy przydają się również na dalszym etapie kariery programistycznej, gdy trzeba np. zostać mentorem początkującego Juniora.

Język angielski – na poziomie komunikatywnym

Choć nie znajomość języka angielskiego nie należy do końca do umiejętności miękkich, to nie należy również do kompetencji technicznych, o których przeczytasz za chwilę. Musimy ją jednak tutaj umieścić, ponieważ bez języka angielskiego ani rusz w świecie IT!Po pierwsze – języki programowania są tworzone w tym języku, więc jego znajomość zdecydowanie ułatwi pracę. Po drugie – dokumentacja projektów zwykle jest przekazywana w języku angielskim, dlatego każdy programista powinien opanować go w stopniu komunikacyjnym. Dodatkowo, coraz częściej wymaga się od programistów bezpośredniego kontaktu z klientami, również zagranicznymi, a w takiej sytuacji – bez umiejętności mówienia po angielsku nie zajdziemy zbyt daleko. Większość pracodawców wymaga znajomości języka angielskiego na poziomie min. B2 (poziom maturalny).

Umiejętności miękkie są zazwyczaj trudne do zweryfikowania, jednak to one zwykle stanowią o tym, który pracownik zostanie zatrudniony lub awansowany. Są to umiejętności, których nie da się zmierzyć ani bezpośrednio nauczyć w szkole lub na kursie.

Kompetencje techniczne

Umiejętności i wiedza techniczna są podstawą w pracy programisty i są tak samo ważne, jak umiejętności miękkie. Bardzo często ciężko je jednak zweryfikować, szczególnie, jeżeli sami nie jesteśmy programistami lub zatrudniony rekruter nie specjalizuje się w IT. Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej o zatrudnianiu programistów, przeczytaj nasz post o rekrutacji w IT. Jakie umiejętności techniczne powinien posiadać każdy dobry programista?

Znajomość języków programowania

To absolutna podstawa pracy programisty. Musi on znać język lub języki programowania i poruszać się w nich swobodnie (oczywiście w zależności od doświadczenia). Zwykle ich znajomość ocenia CTO lub Senior Developer, ponieważ posiadają oni wiedzę, która pozwoli na weryfikację znajomości danego języka programowania. Ocenę tych umiejętności ułatwia również portfolio danego kandydata.

Doświadczenie

Doświadczenie programisty, choć nie jest stricte umiejętnością, ma duże znaczenie dla jego kariery. Jak w każdym zawodzie – im większe tym lepiej. Doświadczenie w konkretnych technologiach i projektach pozwala na zweryfikowanie umiejętności technicznych i na dopasowanie programisty do danego zespołu i wymagań technicznych projektu.  Często, jako portfolio programisty, traktuje się jego profil na platformie GitHub, gdzie programista umieszcza swoje projekty (GitHub – platforma do przechowywania i testowania projektów). Na podstawie portfolio można przybliżyć sobie umiejętności i możliwości programisty, a także poznać bliżej jego zainteresowania. Choć doświadczenie jest ważne, to dla początkującego programisty nie jest konieczne– w takim przypadku bardziej liczą się umiejętności miękkie.

W zależności od potrzeb danego projektu lub zainteresowań konkretnego programisty zestaw kompetencji technicznych i umiejętności będzie inny. Czasem wymagana będzie znajomość pewnych framework’ów lub bibliotek oraz innych „dodatkowych” rzeczy. W zależności od zespołu i projektu będą wymagane również inne umiejętności techniczne i cechy osobowości. Niestety nie możemy tutaj skupić się na konkretnej ścieżce zawodowej w konkretnej technologii, ponieważ jest ich zbyt wiele, ale z naszego poprzedniego artykułu możesz dowiedzieć się jak wygląda ścieżka kariery w IT.

Więcej niż pisanie kodu – 10x Developer

Obecnie od programistów, szczególnie na poziomie Seniora, oczekuje się znacznie więcej umiejętności, niż tylko pisania kodu. Doświadczeni programiści są bardzo wartościowymi pracownikami i mogą wykonywać wiele różnych zadań – od rekrutacji aż po mentoring mniej doświadczonych kolegów. Niedawno pojawiło się określenie na developerów, którzy wnoszą znacznie większą wartość do firmy i zespołu, niż „tylko” świetnie napisany kod. Mianem 10x Developera określa się programistów, którzy posiadają umiejętności patrzenia na projekty z perspektywy całości, szukania usprawnień i rozwiązań problemów, wspierania reszty zespołu i motywowania ich do pracy, tym samym ciągnąc cały zespół w górę i zapewniając jego rozwój. Właśnie ze względu na te umiejętności są tak pożądani.

Dopasowanie umiejętności do zadań i osobowości programisty do reszty zespołu

Na koniec warto zaznaczyć, że kluczem do sukcesu projektu jest dopasowanie kompetencji i umiejętności do zadań oraz dopasowanie członków zespołu tak, aby współgrali ze sobą i mogli się dzielić zadaniami i doświadczeniem. Umiejętne budowanie zespołów zapewnia nie tylko utrzymanie motywacji pracowników, ale również stały rozwój zespołu i większą efektywność pracy. Każdy programista chce współpracować w ambitnym zespole z ludźmi, od których może się czegoś nauczyć. Umiejętności miękkie mają tutaj ogromne znaczenie, ale nie należy umniejszać znaczenia wiedzy technicznej. Dobry programista powinien posiadać umiejętności z obu tych grup aby osiągnąć sukces i wspomóc swój zespół w wydajnej pracy.

Jeżeli chcesz zbudować wydajny zespół IT dopasowany do Twoich potrzeb – skontaktuj się z nami. Jeżeli jesteś programistą, możesz przejrzeć nasze oferty pracy lub nauczyć się programować od zera w C_school.